Aluminiowa czy drewniana rama?
Ostatnio pojawiły się pytania dotyczące wewnętrznej ramy urządzenia. Z jakiego materiału jest wykonana.
Generalnie mamy do czynienia z 3 możliwymi rodzajami materiału:
- tworzywem syntetycznym,
- drewnem,
- aluminium.
Natomiast najważniejszym pytaniem jest zastosowanie i pożądane cechy materiału, który chcemy wykorzystać. Będą to:
- trwałość,
- odporność na panujące warunki,
- izolacja termiczna,
- izolacja akustyczna i tłumienie drgań,
- podatność na uszkodzenia, łatwość ewentualnych napraw.
Spróbujmy stworzyć tabelę, w której od 0 do 3 ocenimy potencjał danego materiału:
0 – zupełna nieprzydatność lub brak cechy,
1 – mała przydatność lub dostateczne spełnienie cechy,
2 – typowa przydatność lub dobre spełnienie cechy,
3 – wysoka przydatność lub bardzo dobra realizacja cechy.
| Materiał/cecha | Trwałość | Odporność na panujące warunki | Izolacja termiczna | Izolacja akustyczna / tłumienie drgań | Łatwość montażu i napraw / odporność na uszkodzenia | SUMA |
| Tworzywo sztuczne | 3 | 3 | 3 | 2 | 0/1 | 12 |
| Drewno | 2 | 2 | 3 | 3 | 3 | 13 |
| Aluminium | 3 | 3 | 1 | 1 | 3 | 11 |
Oczywiście, taka tabelka jest nieco jak z wykładnią prawa podatkowego – bez komentarza niewiele daje 😉
Cechy też są nierównoważne, na ten przykład wytrzymałość musi być zapewniona, ale czy na 30 lat czy też 100? Podobnie z wytrzymałością na panujące warunki w otoczeniu. Te cechy są absolutnie niezbędne, nie podlega też wątpliwości, że wytrzymałość metalu i syntetyku jest wyższa niż drewna. Natomiast, podobnie jak ze szkieletami domów czy ramami okiennymi – odpowiednio przygotowane drewno jest trwałym tworzywem mimo zmiennych warunków – o to na pewno warto zapytać, surowe drewno może sprawiać problemy.
Nieco inaczej z kolei z izolacją termiczną i akustyczną. Ta cecha występuje bądź nie, można ją – poprzez zastosowanie dodatkowych elementów – skompensować. Oczywiście w dobrych spa powstawanie mostków termicznych bądź przenoszenie niepożądanych dźwięków czy drgań może być zniwelowane poprzez odpowiednio przygotowaną izolację. Warto to przed zakupem sprawdzić.
Ostatni punkt dotyczy najbardziej producenta (linia technologiczna) oraz dystrybutora. Z naszych doświadczeń możemy napisać, że np. aluminium wymaga więcej zachodu w logistyce, ale ułatwia powtarzalność i usztywnia nieckę, jeśli ta tego wymaga. W Sundance®, ze względu na wysoką odporność samej konstrukcji niecki, nie wykorzystujemy go do ram, a jedynie do stworzenia centralnej skrzynki sterującej. Z kolei elementy syntetyczne dobrze izolują spód urządzenia, ale te które są elastyczne, podlegają samoistnym odkształceniom, a te twarde są zbyt kruche (by przygotować gotową ramę, jak w przypadku aluminium). Podobna punktacja dla aluminium czy drewna wynikła z wyobrażenia o uszkodzeniu np. mechanicznym w magazynie. Aluminium trudniej byłoby uszkodzić, ale też trudniej naprawić niż drewno (pamiętajmy też, że pierwszą warstwą jest obudowa, nie konstrukcja).
Naszym zdaniem:
Z elementami wykonanymi z aluminium mamy do czynienia przy nieckach komercyjnych, gdzie rama jest bardzo ważnym elementem nośnym, gdzie także potrzebne jest odpowiednie wypoziomowanie konstrukcji, by uzyskać właściwy przelew do rynny (nóżki) oraz utrzymanie stabilności konstrukcji. Nie mieliśmy z nimi nigdy problemów. W urządzeniach publicznych parametry związane z głośnością czy izolacją cieplną są pomijane przez producentów, maszynownia jest w innym pomieszczeniu, wiec też nie oddziałuje bezpośrednio na konstrukcję, zatem nigdy nie było to zgłaszane przez użytkowników jako wada.
Tworzywo sztuczne. O ile wymiana zewnętrznych paneli z drewna na syntetyk była dla nas bardzo znaczącym krokiem na przód (brak potrzeby konserwacji), o tyle próby zastosowania syntetyku do elementów konstrukcyjnych nie przyniosły efektów. Nie udało nam się znaleźć odpowiedniego materiału, ciągle była to konieczność wyboru między elastycznością (ale podatnością na odkształcenia), a twardością (ale większą kruchością). Dobrym rozwiązaniem było jednak dodatkowe zabezpieczenie spodu spa warstwą syntetyczną.
Drewno. Było stosowane w kilku markach kompaktowych urządzeń, z jakimi się zetknęliśmy. Podobnie jak z aluminium, nie mieliśmy żadnych problemów. Częściej, choć sporadycznie, mamy do czynienia z reakcjami klientów postrzegających w pierwszym odruchu drewno jako materiał nie kojarzący się z zastosowaniem do wody (tak jak elektronika czy pompy). Podobnie jak dobrej jakości drewno budowlane (okienne, tarasowe, konstrukcyjne) – to stosowane w spa – jest wystarczająco odporne mechanicznie (najstarsze znane nam w Polsce urządzenie Sundance’a ma w momencie pisania tego tekstu ponad 20 lat).
Podsumowanie:
Każdy z przedstawionych materiałów ma swoje wady i zalety. Niemal każdy też może być użyty do konstrukcji (choć z naszych doświadczeń najmniej do tego nadawały się tworzywa sztuczne). Biorąc pod uwagę wieloletnie doświadczenia producentów można dość śmiało stwierdzić, że każdy z nich jest w stanie tak dopasować technologię, by otrzymać satysfakcjonujący efekt (czy to impregnując drewno czy też tłumiąc drgania sztywnej konstrukcji).
